Nowe regulacje dotyczące arbitrażu we Francji

14 stycznia we francuskim dzienniku ustaw opublikowano tekst ustawy zmieniającej kodeks postępowania cywilnego w zakresie arbitrażu. Tekst ustawy dostępny jest tutaj. Tekst uzasadnienia jest tu. Krótki opis zmian w języku angielskim można znaleźć tutaj.

Dzięki sądowi arbitrażowemu przy Międzynarodowej Izbie Handlowej Paryż jest jednym z głównych centrów arbitrażowych na świecie. Celem wprowadzenia nowych regulacji było utrzymanie tej czołowej pozycji. Zmiany zostały pozytywnie przyjęte. Zdaniem komentatorów wpisują się one we francuską tradycję regulacji przychylnych arbitrażowi. Wkrótce napiszę więcej na tym blogu na temat najciekawszych rozwiązań przyjętych we Francji. Warto zastanowić się, czy któreś z nowych rozwiązań mogłyby poprawić polskie regulacje w tym zakresie.

Regulacje antydyskryminacyjne - źródło nowych sporów i ciekawych interpretacji

Dzisiaj weszła w życie ustawa z 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Ustawa ta zakazuje „nierównego traktowania”. Definiuje ona to pojęcie oraz pojęcia wchodzące w skład jego definicji takie jak „dyskryminacja bezpośrednia”, „dyskryminacja pośrednia”, „molestowanie”, „molestowanie seksualne”.

Podstawowe pojęcia ustawy zdefiniowane są w sposób tak niejasny, że nie sposób jest ustalić ich zakresu. Przykładowo, definiuje ona „molestowanie” jako „każde niepożądane zachowanie, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności osoby fizycznej i stworzenie wobec niej zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery.” Trudno wyobrazić sobie szerszą i bardziej mętną definicję „molestowania”.

Nowa ustawa może być źródeł licznych spraw sądowych, gdyż przewiduje ona, iż „każdy wobec kogo zasad równego traktowania została naruszona, ma prawo do odszkodowania”. Naruszenie zasady równego traktowania jest czynem zabronionym (deliktem). Co ciekawe, ustawa odwraca ciężar dowodu w procesie sądowym. Ogólną zasadą jest, że to powód musi udowodnić zasadność swojego roszczenia. Tymczasem zgodnie z ustawą, jeżeli tylko powód „uprawdopodobni” swoje roszczenie pozwany musi udowodnić, ze nie dopuścił się naruszenia zasady równego traktowania.

Przy tej okazji warto wspomnieć o tym jak regulacje antydyskryminacyjne mogą wpłynąć na arbitraż. Otóż niedawno angielski Court of Appeal podważył klauzulę arbitrażową, zgodnie z którą arbitrzy muszą być członkami określonej grupy religijnej. Sąd uznał, iż taka klauzula jest nieważna z uwagi na naruszenie przepisów zabraniających dyskryminacji pracowników (sic!) zawartych w Equality (Religion and Belief) Regulations z 2003r. (sprawa Jivraj vs Hashwani). Wyrok ten wywołał poruszenie w środowisku arbitrażowym, gdyż argumentacja sądu może prowadzić do wniosku, iż w świetle regulacji równościowych nieważne są powszechnie spotykane w międzynarodowym arbitrażu klauzule określające narodowość arbitrów. Sprawa Jivraj vs Hashwani będzie rozstrzygnięta przez angielski Sąd Najwyższy pod koniec tego roku. Niezależnie jednak od ostatecznej decyzji angielskich sądów dla bezpieczństwa lepiej unikać odniesienia do narodowości arbitrów w klauzulach arbitrażowych.